Duijn

nalatim

00:00

Oniesas

00:00

soivae

00:00

So mate, soulmate?

Een geloof. Niet dat het onbegrijpelijk is of iets op tegen, maar het is een geloof. Onschuldig aan de realiteit tot het tegendeel bewezen is. Waar je voorgoed op kan wachten als het een rechtszaak betreft. Noch dat het besproken wordt. Wel als het om 't geloof gaat, niet om dit aan de tand te voelen. Nou ja, oké, een enkele schrijft er iets over als het om de waarheid gaat. Veel niet en dit zie je. 'Ik heb mijn ware gevonden, hij is mijn zielenmaatje en we zijn voor elkaar bestemd' zijn bekende uitspraken.

Er is niet echt over nagedacht. Laat staan dat het is onderzocht. Films maken het kenbaar, maandbladen zitten er vol mee en de doktersroman ontkent het niet. Integendeel. Het woord liefde is populair. Het is zo oud als de mens zelve en je kunt er vele kanten mee op. Vanuit een eerlijk hart er middels het hoofd gebruik van maken, tot de manipulatieve seriemoordenaar. Welke voor misbruik gaat. Al kan het eerlijker en is manipulatie ook te vinden bij wie geen moord voor ogen heeft.

De massa gaat er goed op. Geef het eens ongelijk. Zo dol een peuter met een rammelaar speelt, is liefde iets waar van alle kanten aan getrokken wordt. Een overeenkomst is iets onbewusts. Al laat de eerste een rammelaar los om deze vervolgens niet of anders vast te pakken. Het ontgroeit autootjes en Barbies. Realistischer kan. Maar in verhouding tot liefde is het genoeg om te zeggen dat er veel zijn wie er voor vallen, in vallen en niet opstaan versus hoe een nuchter mens zich gedraagt. Welke na de val opstaat en om de grap kan lachen. Wie maar al te goed weet waar het (niet) over gaat.
Juist na een eerste ervaring zal je zeggen dat je in de spiegel kijkt. Deze eventueel schoonmaakt, alvorens de confrontatie. Wijl je de afgelikte boterham links laat liggen. Onze kijk op liefde kan beïnvloed zijn door wat en wie niet. Vandaar een lapje over de spiegel. Om angst helder te krijgen. Waar een gesprek niet gauw over zal gaan. We bedekken het, zij het onbewust. Het wordt wel aangekeken. Alleen niet zonder vals te spelen. De roze bril gaat niet af, geloof niet op de tafel en liefde is tot nu toe niet voor de rechter verschenen. Een echte dan. Waar het om de waarheid, de gehele waarheid en niets behalve de waarheid gaat.
Je kan zeggen dat zonder de vrijheid van meningsuiting, zelfpublicatie en het loslaten van een resultaat er nooit zo'n kijk als deze te lezen is. Als het al gelezen wordt. Dat er niet na een paar zinnen besloten wordt om een maandblad te pakken, of een film te kijken. Waar liefde in stand wordt gehouden. Bevestigd. Uitgemolken. Waar het thema meestal niet zonder geldopbrengst gaat. Sta maar eens stil bij wanneer er geen geld aan wordt verdient en hoe het er dan uit ziet.

Begrijp me goed, je kunt er haast niets op tegen hebben, zo goed als dat het verkoopt. Maar dan hebben we het over verkopen. Niet de liefde welke er van nature is. Dan gaat het om drama, niet het onvoorwaardelijke aspect. Wat de ruimte kenmerkt, het vormloze en dat wat voorbij gaat aan woord. Bij drama gaat het om een in stand houden van het ego. Niet de blootlegging ervan. Waarom men zo goed gaat op het eerste? Laat dit een ander verhaal zijn. Voor een andere keer. Het is niet voor niets een inspiratievol thema.
Of je het verheerlijkt, of in dit geval anders benadert dan je gewend bent, er valt van alles over te vinden. Te verzinnen, zo je wil. Wat een hint is om niets voor waar aan te nemen. Ongeacht wie en wat. Haak dus af als je je vraagt wie dit schrijft en wat er mee gezegd kan worden. Het voegt niets toe. Je kunt het zelf bedenken en bij voorkeur niet. Omwille er niet mee bezig te hoeven. Laat de wereld maar doorgaan. Leun achterover en laat het los. Stop met lezen omdat je weet dat er geen waarheid is. Of je kunt het niet laten. Dit moet je zelf weten. Ik lees ook weleens wat. Het is alleen drastisch minder dan voorheen. Er ging zo een jaar voorbij zonder een boek te openen. De uitdaging wordt normaal gesproken minder bij het vaardigen van. Al is dit betrekkelijk. Ik doe weer andere dingen, dan wie ondanks deze kijk erop veelvuldig leest. De een houdt van dit, de ander daarvan. Tijd dient toch te worden gevuld, zeg maar. Wie weet lees ik me over tien jaar weer een ongeluk. Het is ook gewoon een concentratieoefening. En een bezigheid. Waarbij het niet uitmaakt wat het is dat je doet. Of je dit nu leest, in je neus peutert, de krant pakt of naar een dobber tuurt... zolang de focus maar ergens op ligt. En het je aanstaat. Net als dat je deze woorden hebt te verdragen, anders lees je het niet. Uitzondering terzijde.

In plaats van een temperend optreden voor en vragen rondom liefde, kun je ook kijken naar wat het volgens de massa(media) voorstelt, je eigen geloof of die van een ander. Als je niet zonder een norm kan en een doorsnee mening nodig hebt, houd ik je niet tegen. Er is al genoeg van hetzelfde, maar dat lijkt de meesten niet uit te maken.
Ondanks dat er gebruik wordt gemaakt van hetzelfde alfabet, door cultuur ontstane regels en wat te bedenken is aan vaardigheid en eigenschap, gaat het ook om verschillen te zien. Soms lijkt het leven een live action roleplay. Met eigenschappen die ontwikkeld kunnen worden. Wat valide is en zelfs plezant kan zijn, maar niet de realiteit.

Er worden genoeg schouderklopjes gegeven aan in dit geval liefde. Wie oplet heeft echter nooit een concreet voorbeeld gezien van 'hoe we samen een worden'. Of als je in liefde gelooft, dat je dan na duizenden jaren nog niet de eerste bent om het te bewijzen. Dat je geen voorpagina nieuws haalt met hoe het geluk er vanaf druipt. Dat je niet met keiharde feiten komt.

Massaal praten we erover. Televisieprogramma's draaien erom. Zolang het maar in een collectief kader past. In vlakke sfeer besproken wordt. Wat het lastig maakt om tot de kern te komen. Angst is er, maar krijgt zo geen aandacht. Totdat de bom barst of iemand het op welke manier dan ook zat is. Wat niet gauw gebeurt. Liefde komt vaker voor in een relatie dan in een eerlijk karakter. Tenzij het gebruikt wordt om te bespelen. Om te krijgen wat het wil. Praat me er niet van. Des te meer reden om een ander niet op te zadelen met mezelf. Denk je echt dat ik weet wat eerlijkheid is? Van alle kanten bekeken dan. Niet als het om mijn eigen belang gaat of het nobele 'hoe leg ik mijzelf bloot?'.

Deze woorden gaan niet zonder liefde te hebben ervaren. Voor het verhaal dan. Net zo het fictie is, dat er geen anderen zijn wanneer dit tot uiting komt. Van Philips begrijp ik dat het uitvinden van kunstlicht niet ging zonder de nodige solitude, isolatie en afzondering. Wat niet zo is, maar zo beschreven kan worden als. Zo hangt er voor mij geen boodschap aan liefde. Aan liefde heb ik ook geen boodschap. Noch aan deze kijk erop. Het is niet zo dat de ene invalshoek boven een andere staat.

Tijdelijk valt er steun te halen uit een onevenwichtig beeld. Met weerstand is het immers de vraag wanneer deze van toepassing is en wanneer niet. Als het niet anders kan, is een aanname te verkiezen boven een te grote angst. Dan is de ene kijk niet belangrijker, maar doe je van wel. Al is het doorzien ervan uiteindelijk gewichtiger, dan geloven in. Waar het in taal onmogelijk is om dit correct aan te geven. Het laatste stukje staart van de ouroboros wil er zeg maar niet in.

Een inzicht is dat ik je het bloed onder nagels kan zuigen, allerminst een perfecte partner zal zijn en daarbij de hint om het niet op te zoeken. Succes voor wie zichzelf nog niet kent. Het is met mij, alsmede met wie dan ook, dat je er makkelijk aankomt, maar hoe kom je er vanaf? Het inzicht gaat verder in dat het altijd eerlijker kan. Dat het ook de vraag is, inzicht, hoe ziet dit er precies uit? Waarbij ik feit verlegen ben.

Net als dat liefde geen lintje krijgt, krijg ik deze ook niet. Het is bij inademing dat er zulke woorden verschijnen. Waar het een thema voor kan waarderen. Dat je het erover kan hebben. Niet per se wat je te vertellen hebt. Niet om de bekende weg op een voetstuk te plaatsen. Niet om het te bevestigen. Niet om groen licht te geven aan wat we al kennen. Niet om een nieuwe invalshoek. Niet om het onderuit te halen. Noch tegengas te geven. Het is allemaal welkom. Het is geen eindpunt. Voor het verhaal neem je het, of niet. Een groeien in, of recyclen van liefde.

Na tig jaren kennen we de ideeën wel. Een in herhaling gezet liedje is wat we liefde noemen. Een uitkauwen van immer hetzelfde. Patronen in films zijn te herkennen aan dat ze door mensen zijn geschreven. En de meeste mensen, over het algemeen, denken er hetzelfde over. Je moet er van houden... of het met liefde hebben gehad.
Toch is er een klein deel dat niet meeloopt met de groep. Wat de film is gaan vervangen, zogezegd. Iemand op een satsang zei al eens na de vraag waarom het er was, dat het de bijeenkomst ziet als variatie op een bioscoop. Niet echt de reden om naar satsang te gaan, maar hé, ieder zijn of haar ding. Uiteindelijk is de kudde net zo valide als een tegenpolische kijk er op. Het is niet dat het ene idee van liefde wel en het andere er niet mag zijn. Er is nog niets bewezen. Wat op deze manier een lichtje krijgt toegeworpen. Wat een evenwicht kan bieden voor het grootschalige grootbrengen van generalisaties. Om veralgemenen te zetten naast wat zelden besproken wordt. Kijken wat er gebeurt.
Staat het je niet aan? Lees dan wat anders. Zie je er wat in? Ga door. Tijdelijk dan. Drink de woorden tot je niet meer kan. Gebruik ze als remedie voor het hoofd. Wat als tredmolen door het leven gaat. Geef niemand de schuld, maar bedank ook niemand. Herzie hoofdstuk zoveel eens over de eindeloze algemene kennis uit boek X dat we ons voordragen.

Tijdens biologie op de middelbare school wordt geslachtsgemeenschap toch anders weergegeven, dan de daad zelf. Voortplanten kan met veel woorden en droge stof worden beschreven. Uiteindelijk heb je er niets aan wanneer niemand nat wordt. Tenzij je niets geeft om voortplanting, seks overtreft en niet bang bent om te sterven, alsook dat de mens uit zal sterven. Wat heb je aan biologie, school en de lappen tekst welke ermee gepaard gaan?

Als het goed is denken de meeste mensen niet terug aan zo'n hoofdstuk. Net als de stelling van Pythagoras. Of dat van Gogh een zaaier voorstelde in meerdere schilderijen. Wat geen pointillisme is, maar er iets van weg heeft. Dat het de zon gebruikte als primaire lichtbron, maar op verschillende tijdstippen van de dag. Zoals een met de zon hoog aan de hemel. Alsof het middag is. Een ander die vlak voor zonsondergang is gemaakt. [Gaap] Ik nog even door. Zoals ik van school gewend bent. Lekker saai. Beide tonen namelijk een boer welke zaait voor de volgende oogst. De lege velden geven aan dat de vorige oogst al is geoogst, en herhalen iets.

Wie wil dit nu weten? Laat staan herinneren? Noch herhalen? Erger nog, wat nu wordt weggelaten is wat het herhaalt. Wat een voorbeeld is van hoe we ons van jongs af aan met verkeerde kennis opzadelen. Het schijnt namelijk een feit te zijn dat het leven een eindeloze cyclus is van het zaaien en het oogsten van de voordelen. Sure. Ik heet overigens Hans, van Grietje. Ik ben een sprookjesfiguur en neem je continu in de maling. Dit snap je wel. Maar je realiseert het je niet. Anders was je wat anders aan het doen en ben je dit niet lezen. Wat voegt mijn fabeltje toe? Daarom. Je hebt er niets aan. Zo sprak bijvoorbeeld over dat er niets te krijgen is. Wie oplet heeft er derhalve eventueel iets aan. Tijdelijk. Niet uiteindelijk. Zoals ik het ene werk na het andere las van deze en geen. Het was eerst een volstouwen met antigif. Om er vervolgens sporadisch van te snoepen. Als een hybride van Obelix wie in de ketel viel en Asterix wie van de shotjes is. Om met een neut na te genieten. Niet omdat het nodig is. En als verhaaltje, niet als verklaring.

Op een gegeven moment was er voldoende inzicht dat ik ook zag wat bijvoorbeeld Hans Laurentius zei over 'kill the Buddha'. Wat alle leraren ook zeggen, who cares? Het is waar ze je stimuleren om dieper te kijken. En dan nog. Ook waar jij mij en ik jou kan raken is een ingang voor zelfonderzoek. Er blijft niets van over, zal ik maar zeggen. Hans en Grietje gingen toch de oven in? In dit sprookje komen ze er niet uit. De heks heeft de maaltijd van de eeuw. Ze eet zelfs van haar eigen huisje. Omdat ze in zuurstokken een toetje ziet. Wat ze misschien niet had willen doen. Zo het snoepgoed in haar buik tot leven komt, de heks vergiftigd en tezamen wegrotten. In het Oeloeboeloe bos waar geen licht brandt, omdat er geen mensen zijn. Gans niet nu ook Hans en Grietje zijn opgepeuzeld. Waar licht brandt zijn namelijk mensen, toch?
Maar brandt er ook licht waar mensen zijn? Lees langzaam. Dan valt er misschien iets op wat anders niet opvalt. Sprookjes zijn een begin. Ga door zal Einstein zeggen. Maak ze af, voeg ik er aan toe. Als er bij een A een B is, is er dan bij een B ook een A? Als ik door de zon in de donkerte zit, zit donkerte dan ook in de zon? Waarom komt wat we zien omgekeerd binnen, ook al ervaren we dit niet zo? Waarom zijn er geen mensen, bij waar licht brandt? Waarom brandt er geen licht, bij waar mensen zijn? Als het om Hans en Grietje ging, zijn er mensen bij waar licht brandt. Vergetende dat ze zelf ook mensen zijn en niet in het brandende licht. Wat veronderstelt dat er ook mensen zijn, wanneer er geen licht brandt. Wat genoeg vragen zijn om een onderzoek te beginnen. Wat niet hoeft als je herhaaldelijk vraagt wie je bent tot er vanzelf een Aha! moment zich herhaalt. Wat geen verkeerde repetitie is, al zeg ik zelf. Al kun je dit in menig sociale omgeving vergeten. Net als dat educatie educatie kan vergeten als het niet voor het hoogst haalbare gaat. Namelijk De groeten dus met school in het algemeen, algemene kennis en hoe gemeen het eigenlijk ook is, mochten we bewust zijn dat dingen niet zijn, wat we denken dat het zijn. Maar goed, zoals gezegd draagt niemand schuld.
Laat zo'n stukje kunstgeschiedenis, naast deze woorden, aangeven hoe een beschrijving van een schilderij afwijkt van een wat kritischere blik, op in dit geval liefde en in het bijzonder de zielsverwant. Laat deze woorden zo'n stok voorstellen, welke tussen de spaken wordt gestoken van het rad der liefde. Om de altijd zo aannemelijke kant waar zelden over wordt nagedacht, noch een vraagteken bij wordt geplaatst, te onderbreken. Om twijfel in leven te blazen en leven in twijfel te trekken. Niet om dit vervolgens te geloven, maar om meerdere ideeën naast elkaar te zetten en er van een afstand naar te kijken. Om te lachen. Waar gaat het over? Wat stelt liefde echt voor? En vooral wie?
Laat het adoreren over aan mijn dromerige kant. Waar ik een graf voor graaf. Gelukkig zijn er anderen wie liefde, met in dit geval het idee van de ware, de waarheid vertellen. Althans, een poging doen daartoe. Wat ik zeg, niemand spreekt het. Dus ik ook niet. Geen probleem. Een andere invalshoek is ook oké. Daarbij maken voorgangers het betrekkelijk makkelijk om liefde, de ware en het ego een licht toe te werpen. Ik ben immers niet origineel en ook maar als rekenmachine woorden aan het vertalen. Welke ik dankzij anderen heb opgedaan. Die op hun beurt net zo voorgangers hadden, niet echt zijn en als rekenmachine woorden vertalen. Waarbij zelfonderzoek een estafette vormt. Wie ben ik? Het stokje. Of loep. Om met het vergrootglas naar mezelf te kijken.
Zo heb ik gezegd dat ik van iemand hield. Als ik eerlijk ben, zei ik ook iets anders. Voor mijn ex: hield ik echt van je? Nee. Is dit hard? Dat kan. Zodra ik zeker genoeg was over de onzekerheid, had ik het uit te maken. Even de angel wippen is altijd nog te verkiezen boven het langzame lijden en een aan het lijntje houden van. Zoals een advies luidt: 'Don't put off breaking up, when you know you want to. Prolonging the situation only makes it worse.'
Eigenlijk hou ik ook niet van iemand. Noch van mijzelf, dat is. Ik kan het spel meespelen, dit kan iedereen, maar mijn voorkeur ligt bij de waarheid. Bij het einde van de dag en wat er dan overblijft van wat ik heb gezegd. Of het waar is. Met geen argument te weerleggen.

Moeite doen voor iets wat van nature is? Zo gek maak ik me niet meer. Het is iets voor wie niet in liefde groeit. Als je bij de kudde wilt blijven. In de waan van een hart, waar jij over denkt te bepalen hoe en wat. Succes. Het is geen gebrek aan liefde wat rest. Geen leven zonder ware, maar de waarheid op tafel. Omwille de kijk van wel èn geen liefde. Beide gaan namelijk aan het spit. Vreet je door de woorden heen. Doorvoel wat er te voelen valt. Wie alledaagse verschijnselen zat begint te worden, vat het wellicht. Wie er nog in verstrikt is, onwetend over andere aspecten en het gewoon nog leuk vindt, niet. Het is geen goed of fout. Zie het als een tijdelijk onderscheidt om te waken voor kuddegedrag. Om niet gedachteloos door het leven te gaan. Om te voorkomen in het gareel te worden gefloten. Door jezelf en wie dan ook.
Als ik kan toveren, ben ik Hup en weg is ie. Drama-vrij. Om ergens een schone spiegel te vinden. Welke de waarheid eerlijk lijkt te beschrijven, dan wat anders rommelig verschijnt. Probeer het in een druk winkelcentrum over de zin van het bestaan te hebben. Stap daarna een verlaten bos in en doe het nog een keer. Zo er voor de zoveelste maal een romantische film op het doek verschijnt, verschijnt er zelden die verschijning, welke door schijnt te schemeren dat al een film is. Romantisch of niet. Wat beide verschijnt. De film en deze opmerking erover.
Het is niet me voorkeur, maar ik ga even off-topic. Taal kan beperken. Kan, want een ander moment lijkt een tekst verrijkend. Top, maar in een geheel valt op dat woorden een leeg vel beroven van hetgeen blanco, versus dat wat er kan staan, echt ergens over gaat. Eerlijk is eerlijk. De korte wow! factor van een mening valt weg in de oksel, waar het ook voor staat. Met name de ongewassen, deo behoevende armholte waar Philip Huff van zei: 'Meningen zijn net zoals oksels. Die heeft iedereen. Dat betekent ook nog niet dat je in iedereens oksel hoeft te ruiken.'
Zo is liefde ook een mening, tot geloof gevormd. De ideale vorm is aantrekkelijk. Want als je zelf mag bepalen hoe een film liefde in beeld brengt, oeh... Wat niet reëel is. Media gooit er sowieso een laag suiker over. Het laat vlekken achter op de spiegel, zeg maar. In het dagelijkse leven ziet liefde er toch anders uit, nadat de reflectie is schoongemaakt. Na er een aantal vraagtekens prangen. Na twijfel het toch wint van de o zo zekere houding die we allen eigen zijn.

Kijk naar je ouders en zet er een blockbuster naast. Of merk op dat je een blockbuster kijkt op de bank, waar nog geen blockbuster is verschenen. Wat een inzicht kan zijn om met beide benen op aarde te blijven. Om nuchter toe te zien op wat en wie dan ook. Zo niet, dan bingewatch je Desperate Housewives nog eens, zink je samen met de Titanic in romantiek of lees je welk love story dan ook. Tot je er wijzer van wordt. Er niet in blijft hangen. Of wel. Want er is vanuit onvoorwaardelijke liefde geen vrijheid welke ontnomen wordt. Geen goed of fout. Wat verschilt met een relatie en de daarmee gepaarde grenzen. Je moet er maar van houden...

Mannen jagers? Precies, daarom ben ik geen man en hoef ik niet uit me stoel. Er is toch geen gemis. Een eventuele neiging uit het voorgaande geloof om liefde te vinden cancel je. Je laat onkruid zeg maar niet erger worden, dan het al is. Wie de roze bril niet af wil zetten, speelt mee met de rest. Is nog verzeild in dat er iets van waar lijkt. Van liefde zoals we dit kennen, alsook de variant welke geboden wordt. Een variant die de Tipp-Ex, gum of streep voorstelt. Welke over en door het al bekende gaat. Niet om het zoveelste geloof te wanen en deze aan te hangen. Niet om deze woorden wel en andere niet te slikken. Vergeet er dus geen vraagteken achter te zetten.

Zolang de bril nog roze is kan, mag en zul je ervoor vallen. Zonder op te hoeven staan. Een nuchter mens loopt immers om je heen. Deze laat je liggen in verhouding tot wie om je zwermt, als vlieg en stront. Wie realistisch is weet dat alleen jij, en uit jezelf, op kan staan. Tuurlijk, iemand reikt je eens de hand. Gewoon pakken. Ja en amen. Al is het net als met elke verslaving pas achter de rug als de verslaafde het zelf ziet. Er werk van maakt. Of anders gezegd, iets wat het doet, niet doet. Iets loslaten kun je zeggen. Maar zo lijkt het ego er een handeling op na te houden. Wat het ego in stand houdt. Iets niet doen, doet dit ook. Zij het minder in verhouding tot een methode zonder negatie (neti neti). Waarbij het laatste eerder wijst naar het egoloze, dan een waarmaken van wat bewijs verlegen is. Los van dat loslaten me geen werkwoord is, buiten de regels van taal. Maak een vuist en laat de grip los, om te vatten wat ermee kan worden bedoeld. Grondig onderzoek is vereist. Anders blijf je net als met liefde geloven in een ware. Of in liefde op zich. Waarbij het eenvoudig is om te onderzoeken, maar niet per se makkelijk. Maar ook niet onmogelijk.
Een eerlijk karakter komt je niet aanwaaien. Dat ik ooit mezelf voornam om het uit te maken bij de eerste en grootste liefde van mijn leven, is wat het is. Wat geen echte gunst is. Zo zal degene met een roze bril het kunnen onderwaarderen. Wijl de eerlijkerd vindt dat het er geen doeken omwindt. Als drama blijft het relatief. Wat net als het woord relatie iets zegt over het niet ontstijgen van tweeslacht. Wat opmerkelijk immer niet zonder een geslacht gaat, maal twee.

Om in taal naar dat te schrijven wat voorbij gaat aan taal, is als Icarus gedoemd om te mislukken. Al kan het net als met Barbies klaar zijn met een fase. In hoe het gros over dingen denkt en de zweverige kant van je niet (meer) voedt. Tijdelijk lijkt een ander oogpunt troost. Al blijf je met genoeg inzicht, net als de ouroboros, in het dilemma van 'hoe gaat het laatste stukje (van de staart, dus ego) erin?'

Wat ergens niet gek is om te laten voor het percentage nut, waar het respect verdient. Net als dat liefde geen probleem is. Mits het naar een lager percentage wordt gereduceerd. En bijvoorbeeld onvoorwaardelijk wordt genoemd. Waarbij we elkaar met rust laten, in plaats van opzoeken. Wat een opmerkelijk opzoeken is, geen 'opvinden'. Een bezoek betreft, geen vondst. Wat, zoals eerder al doorschemerde, een onderwerp is voor in je eentje. Of met die ene wie ook zo snel mogelijk van je af wil, versus een aan het lijntje houden. Net als het verschil tussen een willekeurige goeroe, therapeut of docent en een juiste.
Ooit was ik tot over mijn oren. Mijn ex scheen op haar beurt maanden nog te verwerken dat ik na de verliefdheid met een afwijzing kwam. Dit krijg je als je eerlijk omgaat met liefde. Als je groei ziet in liefde. Wanneer je niet bang bent voor een vraagteken, onzekerheid en angst. Als je meer wilt weten over liefde. Of juist minder. Het is hoe je het bekijkt.

Het lag niet aan mijn ex. Noch mezelf. Het klinkt misschien in eerste instantie nieuw en onwennig, maar gevoelens overkomen je. Er is geen keuze. Niet in het grote plaatje. Net als een geboorte en de dood. Ergens wanen we ons macht tussen deze gebeurtenissen. We verzinnen keuzes binnen het keuzeloze. We kijken naar de details en zijn een overzicht verlegen. We zoomen in, nauwelijks uit. We geloven in een vrije wil. Ongeïnteresseerd of dat dit ook echt zo is. Het ligt voor de hand om te geloven, niet om te betwisten. Hierover vindt zelden een gesprek plaats. Net zo op het moment dat liefde wordt verbroken en daarna.
We zagen elkaar wel eens. Er was echter geen belangstelling over hoe het er nu over is schrijven. Wat misschien iets zegt over onze interesse in het geheel. Al pakt het in gesprek gaan bij relatieproblemen vaak anders uit. Het gaat over andere dingen dan hoe je er op een afstand over denkt. Laat het ook. Elkaars vrijheid is kostbaarder dan gekibbel. Dit laatste zie je vaker en terug in de mainstream. Cliché? Ok. Eigen kijk? Nee. Het is toch een naar binnen kijken, wat voorgaat aan naar buiten gericht zijn. Alhoewel niet zonder een tegenovergestelde op weg er naar toe.
Verder te gaan op het onvoorwaardelijke, er is geen reden om wie dan ook een regel op te leggen. Om dat wat er geleerd, gegroeid en gerealiseerd kan worden op een ander toe te passen. Dit staat los van de wet en het praktische spel om elkaar tijdelijk in banen te leiden. Dat nochtans geen waarheid, de gehele waarheid en niets behalve de waarheid, waard is. Wat gezegd mag worden, maar niet aan de grote klok hoeft te hangen. Het is de vraag of er naar wordt geluisterd. De meesten willen de waarheid niet horen, als dit betekent dat er geen waarheid is.

Massaal collectief kuddegedrag, dat is te doen. Ergens een afwijkend verhaal in de groep gooien? Dit is een denkbeeldig mengen van gevaarlijke stoffen. Spelen met figuurlijk vuur. Ziekte in zinnepop. Naast dat het voor vrijheid en liefde verstandig is om elkaar met rust te laten. Wie het boeit, boeit het. Wie niet, niet. Uiteindelijk ligt niemand wakker van zulke woorden. Ondanks dat het geschikt kan zijn om wakker van te worden. Om de droomstaat een duwtje te geven. Wat overeenkomt met het de kids verklappen van de Sint bij de intocht zelf. Dit doet geen deugd. Wijl de korte pijn van een angel wordt verwijderd. Wat verschilt met een situatie waarin dit deugd. Zoals het op tafel komen met mijn hart.

Hield ik van me ex? Ja. Echt? Nee. Niet omdat er niet van haar gehouden kon worden. Noch hoe ik als persoon van haar hield. Waarbij het een vraag is of de 'je' in ‘ik hou van je’, vanuit mij bekeken hetzelfde was als de 'mij' van haar. Hier hebben we het niet over. Wijl 'je' mijn versie van haar was. Nooit hetzelfde. Vroeg of laat komen de verschillen, hoor. De wrijving. De verwachtingen. Wat in de weg staat voor onvoorwaardelijke liefde. Welke ik nog had te ontdekken. Na een verwerken van het toneelstuk. Waarin acteurs hun acteren niet bewust zijn. In liefde handelen. Een geven en nemen. Geen loslaten, maar vastpakken van. Geen vrijheid, maar gebonden met de massa meebewegen. Met oogkleppen op een doorsnee definitie uitkauwen. Wanneer de ik-houd-van-je's klinken, zit het goed. Als je er een vraagteken achter hoort, wordt het spannend. Al is er geen interesse om dieper te kijken, voor wie de illusie in stand wil houden.

Gaan we de zee in? Samen een duik nemen? Wees dan bereid om eerlijk te zijn. Geef elkaar geen valse hoop. Onderzoek tussen de relaties, of als het lukt in de relatie, wat relatie betreft. Wat liefde is. En als je toch bezig bent, wie je bent. Wie je bent om in liefde te geloven, het in twijfel te trekken en tegengas te geven. Niemand heeft de waarheid in pacht. We zijn allemaal beperkt in wat we zien. Wat heb je te verliezen? Pak pen en papier. Om weg te schrijven over de soul, mate. Over de ware. Om de ware als het ware weg te schrijven.

'Ik wil kinderen'

luidt de uitdrukking. Maar wil je ook volwassenen? Met overeenkomstig pijn en leed, zoals jij rijk bent? Naast alle voors, de tegens? Los van leuke dingen, ellende? Dat is ook wat je dan in leven roept. Wil je dit? Wil je niet alleen kinderen? Want zo zeggen we het niet. 'Ik wil mensen, volwassenen, naast dat ik kinderen wil. Ik wil zo'n baby van drie kilo, die zich volvreet, om te groeien naar het gemiddelde van vijfenzeventig. Met een derde kans op overgewicht. Al heb ik dit liever niet, nog liever zet ik een leven mèt deze mogelijkheid op de wereld. Zo'n een van vijftig centimeter met de supergroei naar honderdvijfenzeventig. Omdat ik wil dat er zo'n vijftig duizend liter wordt gedronken en vijfendertig ton voedsel wordt gegeten. Allemaal dankzij dat ik een wezen in leven breng. Als het lukt.
Welke geregeld uit bed moet om te werken. Om daarna boodschappen te halen en tussendoor op diens beurt kinderen van school. Om vervolgens aan een relatie te werken, het huis op orde te houden en naar de afwas te kijken. Zo te zien dat deze qua hoeveelheid afhankelijk is van de drang om zich niet te hebben beheerst kinderen te willen. In de tijd die over is probeert het zoveel mogelijk te ontspannen. Wat nodig is voor de meesten, als je het mij vraagt. En lastig als je kinderen hebt. Wat wederom niet bij kinderen blijft, maar ook het risico op verslaafden, criminelen en ander tuig.
Eigenlijk staat de baby die ik wil, ook voor het van paren en baren tot en met het erven en sterven. Ik noem het niet zo, maar ik kan het niet ontkennen. Wat mijn kind ook gaat doen, het gevaar zal kleiner zijn dan mijn naïviteit. Wat niet zegt dat er geen gevaar is. Integendeel. Ik overzie de gevolgen niet. Dat is wat anders. Of ik een president op de wereld zet of een seriemoordenaar, het maakt me niet uit. Ik wil kinderen.'
Met in deze context het zo onschuldige woord ‘kinderen’. Engeltjes. Welke nooit pesten, geen wangedrag vertonen, niet door armoede gaan of zonder afwijking op de wereld komen, noch deze later ontdekken. Nee, ik wil kinderen. Jippie. Hoera. Een meisje, een jongen, een baby. De lieverd van me. Zwijmel, droom en lijm de roze bril aan je vlees. Schijnbaar is nadenken en realistisch overwegen waarom je kinderen wilt niet voor de mens weggelegd. Voor een enkeling misschien. Welke het laat of er later van terugkomt. Zo, dat het er anders over spreekt dan we gewend zijn. Zulke zijn er, als je goed zoekt. Lees daarom niet alleen wat je leuk vind, maar probeer ook hen te vinden welke er minder doeken om winden dan de koffietafel gewoon is. Of bezoek eens een bijeenkomst waar het om de waarheid gaat, na kritisch een juiste leraar of lerares te vinden. Mocht je de interesse hebben en niet aan blijven sluiten bij wat we de kudde kunnen noemen. Wat een kleine kans betreft en andersom ook geen probleem hoeft te zijn. Wie het gehad heeft met vlakke taal en doorsnee gesprekken, zoekt het op een gegeven moment niet op. Ieder zijn of haar vrijheid, toch?

Dat er in China een limiet is op het maken van, is geen gek idee. Al is het ontnemen van vrijheid ondergeschikt aan het geven ervan. Met uitzondering van een praktisch gareel, zodat we elkaar niet vrij de hersens in slaan, seks hebben zonder wederzijds consent en van andere dingen afblijven, die niet van ons zijn. Misschien valt het onder een noemer te plaatsen. Die van vergrijp. Dat er iets mis kan zijn met de daad, vandaar misdaad. Niet in het geheel, want een moordenaar is ook niet honderd procent slecht, een soldaat krijgt er zelfs voor betaald te doden en een tsunami kent geen gevoel. De natuur is eerder een balans aan het maken, dan dat het voor slechterik speelt.

Er wordt nu eenmaal voortgeplant. Voor het verhaal dan, waarin niemand het tegenhoudt. Alhoewel, de zon misschien. Als deze opbrandt en de mens uitsterft. Maar geen persoon. Chinezen doen een poging, maar zijn in de minderheid. Misschien is het daar helder dat een vloedgolf geen, maar wij wel een keuze hebben. Althans, dat is wat we denken met ons vrije willetje. Wat grappig dichtbij 'ik wil vrijen en zullen we vrijen, Will?' ligt. We hebben het niet door, maar met reclame valt er een psychologie te vinden in dat ene beeld van een colaatje, die je je niet bewust bent omdat er zo'n dertig beelden per seconde voorbijgaan. Wat kan maken dat je vervolgens zin hebt in een blikje...

Open uw blik. Ik zeg niet dat het zo is en weet sowieso dat ik geen waarheid spreek, maar wat betekent een vrije wil voor ons? Hoe vrij is onze wil als een blikje cola, wat een fractie en onbewust verschijnt, onze wil beïnvloed? Studies naar de vrije wil tonen aan dat we al voor ons bewust te zijn van een keuze, de keuze 'maken'. Fascinerend, niet? Of anders gezegd, maken we dan de keuze, wordt de keuze voor ons gemaakt of weten we bijvoorbeeld meer niet dan wel? Wie bepaalt hoe waterdicht een argument is, of een studie te vertrouwen is en hoeveel factoren zijn er wel niet te bedenken... dat het ergens ook een mysterie blijft. Een onoplosbaar vraagteken. Dat we geen vrije wil hebben kan ik niet bewijzen. Noch het tegendeel. Toch is ons denken is vrij beperkt, als je het mij vraagt. Onze wil ook. Desondanks moedig ik aan om er gebruik van te maken. Om bijvoorbeeld zo'n neiging tot prik te weerleggen. Als ook de kinderwens. Of om dit van me aan te nemen.

Gezien we veel tijd besteden aan bijvoorbeeld (social) media, kun je afwegen of er ook minder onbenullige dingen zijn. Zoals nadenken waarom je op Facebook zit, Instagram opent, een krant belangrijk vindt, bij een kennis op de koffie moet (gezien het niet per se ont-moeten is) en zo voort. Het hoeft niet. Niemand is er meer of minder om. Maar net als met kinderen, waarom? Zoals Felix Brabander aangaf is het voor iemand met genoeg gevoel een idee om er tien keer over na te denken. Als je het mij vraagt elf. Dan gaat het misschien vanzelf. Of je dan kinderen wilde of niet, de kans dat geestelijke rijpheid je afleidt, is dan wellicht toegenomen. Het gat waar je zo mee zit, is dan misschien gevuld met diepgang.

Wat vaker een rol speelt. Leegte. Mensen wie zich, ondanks elkaars aanwezigheid, toch een soort van alleen en/of eenzaam voelen. Wie zich onvoldaan wanen. Wat denk je? Misschien ben je de opvulling voor waar je ouders niet over hebben nagedacht. Of te bang voor waren. Wilden ze je op de wereld zetten? Nee. Dit kan ook niet. Niemand weet van tevoren wie je bent. Of je het zelf weet is al de vraag. Ik niet namelijk, als ik eerlijk ben. Het is uiteindelijk eigen belang. Achter elke handeling zit ego. Dankjewel, stelletje egoïsten. (knipoog)

Er zijn zat redenen te verzinnen en dit is maar een idee. Meestal verdedigt men zich achter iets wat de kudde verantwoordt. Van iets biologisch wetenschappelijks tot 'een kind is toch het mooiste wat er is'. Het blijft vlak. Onvoldoende doordacht en alom ego. Al lijkt voortplanting logisch, dan nog is het geen reden om te doen. Je kan zeggen, zorg voor nageslacht wanneer het nodig is. Voor een balans in de natuur. Voor iedereen op aarde. Niet alleen voor je kleine wereldje. Zo gaat het niet, hoor. Van twee naar acht biljoen in een eeuw... in dit opzicht gaat het slecht met de mens. Ben ik toch niet de enige met een steekje los. De reden om zich te vermeerderen wordt niet zo wetenschappelijk benadert. Voortplanten klinkt mooi, biologisch en al, maar zo zitten we niet elke dag met onze kroos aan tafel. Je bent eerder aan het zorgen voor geen geklooi. Als er dan tijd is voor vragen, zijn het zulke: 'Hoe was het op school?' en 'wat ga je na het eten doen?' Immer toekomst en verleden. Versus vragen over het heden. 'Wat doe ik hier op aarde?' 'Waarom willen jullie dat ik er ben?' 'Wie ben ik eigenlijk?' Wat in de doofpot terechtkomt met zoethoudertjes. Verbloemingen. Maskers. In de onbewuste zin van het woord. Het lijkt me dat de meesten er niet eens bij stilstaan. Wat geen excuus is, maar troost je, hoe kan er schuld worden toegewezen?

Omdat het 't mooiste is wat (met nadruk op) jou kan overkomen, is de ellende wat er (ook) mee gepaard gaat nog niet goed gepraat. De mama van Hitler zag iets anders in hem dan de Jood. Ik heb ook dingen gedaan wat ik me moeder onthoud. Niemand is onbevlekt of perfect. Al worden de kleine lettertjes niet gelezen bij de kinderwens, relatie en wat het ook is, waar drama floreert. Zo is een trouwerij ook een nep gebeuren. Een angst sussend tafereel. In voor en tegenspoed? Belofte maakt schuld. Een beetje mens kan nadenken, maar komt het in hem of haar op? Misschien is er een overvloed aan afleiding, maar eerlijk gezegd weet ik het niet. Laat het opmerkelijk zijn. Onze conditionering is zo dik, dat het even duurt eer men zich er los van maakt. Zoals een acteur of actrice uitblinkt omwille een leeg hoofd. Met alle begrip voor het niet bedenken van een andere oplossing dan huidig onderwijs. Waar we veel van onze onnodige bagage opdoen.

Wat moet je met het overgrote deel van kennis, waar je vervolgens niets mee doet? Waarom de verplichting tot het leren ervan, wanneer bijna niemand echt geïnteresseerd is in dit alles (op de lange termijn) en je er op den duur zelf achter kan komen hoe je je leven hebt in te vullen? Veelal doen we routines. Zo zijn er een aantal dingen die we telkens herhalen. Van computer shortcuts en gereedschappen tot een bepaalde manier van communiceren. Wat ik wil zeggen is dat we ons niet elke dag confronteren met iets waar per se de hele schooltijd, welke er aan vooraf is gegaan, voor nodig is. Integendeel. We zorgen wel dat we werken, maar efficiënter en praktischer dan we in eerste instantie op school meemaken. Niet dat het anders moet. Ik schets een andere kijk, geen noodzakelijke verandering. Het is sowieso een te groot onderwerp aan de ene kant. Laat hen wie zich er over ontfermen maar doen wat ze doen. Het is pas kritiek als de ontvanger het aankan en het met een korreltje zout neemt. Zoals dat school bekend staat om de theorie en er een gebrek is aan praktijk. Een timmerman hoeft ergens maar in de leer bij een bedrijf en voilà. Of dat ik als chef-kok voor honderd man stond te koken, zonder papieren. Later is het toch opmerkelijk dat wat je er voor nodig hebt, ook los van school te leren valt? Of als er theorie voor nodig is en dus vooral bij de wetenschappelijke richtingen, is het te doen om er een eigen studie van te maken. Wiens interesse oprecht is, lukt dat wel. De autodidact ligt dichterbij dan je denkt. Autonomie doet sowieso deugd. En tuurlijk zijn er verschillen. De een is verzot op zijn of haar discipline en de ander wil graag naar huis, omdat het een hobby is waar de interesse naar uit gaat. Maar het uiteindelijke werk wat we doen is over het algemeen geen raketwetenschap, niet denderend ingewikkeld en zonder papieren te doen. Uitzondering terzijde.
Zo leer je op school van alles, maar het leren leren? Het is top dat we leren lezen. Het scheelt vervolgens als we zelfstandig boeken zoeken omwille onze interesses. Om onszelf aan het werk te zetten. Zodat we niet afhankelijk zijn van het energievretende mondelinge. Waar je gehecht aan kan raken als een verslaafde wie naast dit, ook niet op kan houden om andere 'sociale' bezigheden er op na te houden. Ik was daar, ik ken het. Leegte vullen, intolerant naar stilte en uit op aandacht, aanraking en aannemen dat dit het is. Dat het niet anders kan.

Wat net als het maken van kinderen niet hoeft. Het moet niet. Maar men wil vrijen met een of andere nog te bewijzen vrije wil. Het lijkt makkelijk spreken als je zelf geen kinderen hebt. Zoals een vooroordeel geen feit is, is ook dit misleidend. Het maakt me bijvoorbeeld niet uit of je rookt, drinkt, bevrucht of zelfs moord, als je vervolgens de waarheid spreekt. Dit is irrelevant op het moment suprême. Wat iemand doet, is me niet van belang wanneer iemand me raakt, waar niemand me nog heeft geraakt. Zoals iemand al zei, boeit het niet wat docenten allemaal zeggen. Het is waar ze me vuurtje aanwakkeren. Net als een karakter pas een boog kan maken, als het ergens vandaan komt. Hoe verder, des te groter een mogelijke verandering. Wat ook een inzicht kan zijn dat er geen karakter is, noch verandering...

Hitler zijn idee om zuivering op Joden te toe te passen was irrationeel. Om zichzelf later van het leven te beroven minder. Zo onverschillig als hij met anderen was, was hij ook met zichzelf. Op een bepaalde manier kon hij het leven niet aan. Over ontering versus zelfmoord had Hitler geen twijfel. Voor Joden was hij niet bang om ze te doden. Noch voor hemzelf. Al was er een angst waar hij geen oplossing voor had. Iemand met een neiging tot zelfmoord begrijpt dat vrees voor het leven groter kan zijn, dan die voor de dood. Was hij dan toch niet zo machtig als hij zich voordeed? Iets bracht hem tot zijn knieën. Iets lag buiten de kracht van de Führer. De straf van schande voelde groter, dan om de dood op zichzelf te leggen. Dan heeft er wellicht een fractie van vergelding plaatsgevonden. Onvoldoende troostend, maar toch.

Je kunt niet van tevoren weten wie je op aarde zet. Het maken van een kind hoeft niet per se goed uit te pakken. Er zit een risico aan. Het is de vraag wie iemand is. Nog los van de bedoeling. Een vraag welke eerder uit het kind zelf zal komen. Of in het geval van Hitler niet als vraag, maar een daad waar iets mis mee is. Wie is er voor verantwoordelijk? Naar wie ga je als het om je schepping gaat? In hoeverre kijken we naar onze ouders? We kunnen ons toch bedenken dat het mis kan gaan? Alsof je een mogelijke nog te ontploffen bom in het leven brengt. Onzeker wat het gaat doen. Vaak gaat het goed, maar wanneer het afgaat... in het geval van de Nazi's ging het om zeventig miljoen doden. Adolf zijn ouders waren al overleden, eer hij aan de macht kwam. Wat niet het geval is bij veel anderen. Er wordt geen vraag gesteld over de zin van het leven? Niemand zegt er wat over? Dan zit het toch goed, vader en moeder?

Net als met hulp wordt er zelden achteraf gevraagd of de hulp daadwerkelijk geholpen heeft. Dit is aan de ene kant ook niet nodig. 'Heeft het geholpen dat ik de deur voor je openhield?' is natuurlijk geen vraag. Denk hierbij aan het wereldwijde zorgsysteem en de zaak ligt anders. Hoeveel ophef is er niet omtrent de o zo goedbedoelde aanpak om te helpen? Vooral als er niet eens om wordt gevraagd. Gezien we geen andere manier weten te bedenken en net als met school verplicht tussen de banken naast leren, bonje schoppen. Om ons te verzuimen tot je van school wordt geschopt. In een zorginstelling kan het er hard aan toe gaan, als we met dezelfde schoolse intolerantie met elkaar omgaan. Ondanks dat tolerantie het hoogste resultaat van educatie voor kan stellen. Aldus Helen Keller.

Het is net zo wijs om het willen maken van kinderen te tolereren, als ook de leegte die ermee wordt gevuld. De angst welke er mee wordt gemaskeerd. Net zo om de zucht van het kind te waarderen, bij de vraag waarom het hier op aarde is. Dit staat nog los van wie het is. Wat uiteindelijk niemand je kan vertellen. Ook jijzelf niet. Wie heeft mijn leven van geboorte tot aan de dood gewild? Ik niet, jij? O, als je er zo naar kijkt, kun je beter niet deelnemen aan de koffietafel. Waar iemand er zo uitflapt hoe het met de kids is. Zonder een authentieke en oprechte interesse. Wat vaak ter invulling is, van het toch al vlakke gesprek. Dat door hetzelfde ego met tal van 'hoesties' en andere nietszeggende uitdrukkingen op gang wordt gehouden. Om door te dromen. Misschien met een kinderwens, maar altijd met iets. Een verlangen. Een wil. Een wil vrij van vrijheid. Ondanks het vrije van de wil. Aldus beschreven met vrij wat wilskracht. Dat nog niets is in verhouding tot de kracht, welke nodig is om te vrijen. Om zo te vrijen, dat twee vrije willen van twee willen een derde verwezenlijken. Voor het wezen wat zich vraagt wie kinderen wil. Na het tot de ontdekking komt dat het net zo gunstig is, al dan niet gunstiger, om de leegte leeg te laten en de angst aan te kijken. Om zich over de voorwaarde van geboorte te ontfermen. Die van de dood, dat is. Het onherroepelijke. Welke door bijna alle papa's en mama's onvoldoende wordt aangekeken. Laat staan doorvoeld. Het vak wat school ontbreekt, maar wel vastzit aan al het willen. Als de andere zijde van de medaille.

Wat wil wie kinderen wil? Leven, ja. Maar dood? Nee, toch? Dit is toch te realistisch? Het is toch niet weggelegd voor ons als 'sprookjesfiguren' met kinderwensen en een eind goed, al goed? Een levensverzekering kan de maatschappij vergeten, als het er op aankomt. Of het mag op zijn minst eerlijker aangeven dat wat we willen, niet zo werkelijk is als we toegeven. Dat het aan het einde van de dag een toneelstuk genoemd kan worden. Niet de realiteit.

Desnoods wil ik voor de grap niet alleen kinderen, maar ook mannen en/of vrouwen met al hun ellende. Met het lelijke van het leven, het slechte en ach, doe het goede er dan ook maar bij. Op wie maak ik nu nog kans om onder de lakens te duiken? Het is geen reclame om te voort te planten. Dat hoeft ook niet. Wie het toneelstuk is ontdekken, laat het dekken niet bedekt met een deken. Het bed, wie is wekken en ook het toneelstuk, kan vertrekken. Het wordt doorzien.

Wie is in feite?

Het idee dat je dit of dat bent maakt niet dat het een feit is, waar het over gaat. Maak het waterdicht, of zeg het anders. Dat je je een man of vrouw vindt, is geen feit. Betrekkelijk ja, dan zijn er feiten in overvloed. Dan vindt je je niet alleen een sekse, dan ben je er ook een. Het is niet zo, maar het klinkt. Niet hoeven na te denken en met een schijnzekerheid op zak is het zo. Je leest het, je hoort het en je zegt het. 'Ik ben' en vul maar in. Het kan handig zijn om het zo te zeggen.

Voor een vragenlijst is het een norm, om een kruisje te zetten bij het woord man of vrouw. Als er 'het idee dat je je een man, of vrouw vindt' staat, kan dat. Het is de vraag waar de vragen dan voor zijn bedoeld. Of ze ergens voor zijn bedoeld. Meestal lijkt er een bedoeling te zijn, speelt de illusie van tijd een rol en zit er een kant aan om duidelijk te begrenzen wat het is, wat er wordt gevraagd.

Waarom? Om vluchtige weetjes te verzamelen omtrent een doel wat is gesteld? Sure, no offense. Het is niet gek om zo te werken. Het is knettergek, maar ook gewoon en niet mogelijk om er iets aan te veranderen. Tuurlijk lijkt het normaal om dingen van elkaar te scheiden en te doen alsof het feiten zijn. Waarbij van doen alsof niet eens sprake is. Het lijkt zó echt, dat het echt is voor de knettergekke, slaapwandelende dromer. Of droomster. Welke een feit tussen de benen denkt te dragen. Wat tot nu toe niemand waterdicht heeft gemaakt. Sterker nog, er komt vocht uit. Veel zelfs. Zo'n honderdduizend liter lekt er in een mensenleven uit. Dit noem ik niet waterdicht.

Van een andere kant bekeken ligt het woord 'feit' als waarheid in de mond. Er wordt niet over nagedacht. Naast het geslacht zijn er tig dingen, wat als feiten worden beschouwd. Wat vaker voorkomt dan te bespreken, wie dit als feiten ziet. Of wie zich vraagt of het zelf een feit is. 'Ik ben een feit, toch?' zal je zeggen. Nu, in de opdeling der dingen speel ik een feit. Ik ben betrekkelijk zelfs even een feit. Zo lang duurt het leven niet.

Al gok ik dat er weinig zijn, wie dit zo zien. Tijdelijk, want ook dit zijn woorden die de realiteit niet halen. Net zo wat er zich tussen de benen bevindt. Leuk om op tafel te leggen in de koffiepauze, niet? Nee, er heerst zo'n dikke-laag-stront-tussen-de-oren-sfeer, dat ik er niet over begin. Andere geloven er maar in dat ze een man of vrouw zijn, met hun aanwijsbare edele delen.

Mij houdt je niet voor de gek. Er wordt al weinig nagedacht. Zoiets als het gender is me te makkelijk om door te gaan voor een niet te weerleggen feit. Dit staat los van een dagelijkse gang van zaken, waar een betrekkelijk feit op van toepassing kan zijn. Wie aan het einde van een mensenleven nog gelooft in feiten, doet precies dit. Geloven. Het 'ik ben een feit' is ook bij lange na geen argument, om het als feit te bewijzen. Net als dat een paspoort voor iets anders bedoeld is, dan het werkelijk bewijzen van ons als feit. Het was ooit om de persoon veilig door een ander land laten reizen. Waarbij de persona niet voor niets een ander woord is voor een masker en zich ontleent uit het theater.

Gelieve niet geloven wat hier staat, alstublieft. Het is onbedoeld om niet de ene kijk, maar een andere aan te nemen. Zet het naast elkaar, zie het als een idee en lach. Of huil. Het is vanuit de persoon teleurstellend om erachter te komen dat we niet zijn, wie we willen dat we zijn. Wat valide is, geen waarheid.

Wie bepaalt wat je wordt, wat je krijgt en wie je bent? Begrijp me goed, we hoeven niet te voelen dat er geen antwoord is. Er spelen neigingen op. Er moet een reden zijn. Er kan met het verstand naar worden gegrepen. 'Geen antwoord? Dit kan iedereen begrijpen.' Ook om begrip gaat het niet. Het houdt je gevangen om woorden te gebruiken. Voor een groot publiek wordt geschreven over dat wat je wil, krijg je ook. Juffen en meesters zullen kinderen blijven aansporen om iemand te worden.

Niet dat er iets op tegen is. Het kan zelfs grappig zijn. Om jezelf en anderen bezig te zien met een of ander zelfbeeld. Als ik goed kijk, heb ik dit beeld nog nooit ergens anders voorbij gedacht zien worden, dan tussen de oren. Ik kan het zwart-op-wit zetten. Het is niet waterdicht. Een diploma kent relatief nut. Het kan zelfs lastig zijn om deze in de prullenmand te werpen, zo gehecht als je er aan kan zijn. Je kan het ook met je aan de haal laten gaan. Je gelooft er in, maar je zegt het anders. Kom je op sollicitatie, dan is het geloof foetsie. Je zegt niet 'ik geloof iemand te zijn'. Noch alsof je iemand bent. Je speelt niemand. Je bent iemand. Hoe anders? Nou, door een satsang te bezoeken en je 'ik ben huppeldepup' daar te bespreken. Dan piep je anders. Al heb je een juiste te vinden, wie het regelt. Dan zit je niet tussen de mannen en vrouwen. Dan wordt je geslacht 'geslacht'.

Wie je bent is een eeuwenoude vraag. Het kan alle kanten op. In eerste geval heb je er een antwoord voor. Niet geïnteresseerd of het echt zo is. Het is voldoende voor dat moment. Na wat jaartjes schijnt het voor sommigen niet genoeg. Te veel, zelfs. Het zijn maar woorden en je hebt dingen meegemaakt, welke voorbijgaan aan taal. Bijvoorbeeld een bijna dood ervaring, een geboorte en/of iets bovennatuurlijks.

Iets fluistert je dat niet bent, wie je denkt wie je bent. Dat je niet bent, wie je zegt wie je bent. Dat je niet bent, hoe anderen je zien. Misschien wil je meer. Je wilt je meer verknippen dan je al doet. Wat je nog minder maakt, ook. Om je meer te voelen, blaas je het op. De egoïst is geboren, zeg maar. Wat voor zelfonderzoek uitkomt. Een vergrootglas heb je dan niet nodig.

Je verknipt je. Wat figuurlijk betekent, als je jezelf letterlijk een vel papier vindt, met daarop alles wat je over jezelf kan bedenken, dat er dingen afvallen. Je onderscheidt je van de rest. Je was voetballer. Nu niet. Knip. Jongen? Nee, man. Knip. Ben ik van een rechtse partij? Nu wel, knip.

Zo kan je met een zelfbeeld omgaan. Met biljoenen op aarde zal het variëren en er kunnen beelden zijn, waarvan ik zeg, 'goh, gaaf. Zo had ik het nog niet bekeken'. Al is het dit. Iets waar je naar kijkt. In het bolle koppie. Totdat je het op papier zet. Om te lachen. Wie heeft niet zoiets van 'ben ik dit? Een ik, met een bundel gedachten? Een hoop gevoelens? Wat in me verschijnt, maar "het bewijs" met zich meeneemt naar god mag weten waar? Het is van de zotte.'

Hang je diploma aan de muur en loop naar achter. Ga op je kop staan en probeer het te lezen. We zijn zo gewend aan dezelfde houding, op dezelfde manier en zoals Einstein zei is 'insanity doing the same thing over and over again and expecting different results.'

Soms is een tegenovergestelde richting inslaan een idee, om je uit een gewoonte te halen. Tuurlijk lijkt een diploma waardevol. Je bent eindelijk 'iemand'. Je kan iets. Het staat op papier. Al zal een beetje werkgever niet naar je cijfers kijken. Integendeel. Maar de studie was een geweldige tijd, toch? Was ja, voor wie in het verleden blijft hangen. Wie niet genoeg in het heden leeft. Wie de waarheid niet onder ogen komt.

Angst wacht. Maak je geen zorgen. Deze blijft vragen om aandacht. Om niet aan een papiertje te denken. Om niet in de spiegel te staren. Om niet tussen de benen te voelen. Tenzij de angst daar speelt. Het is niet niets om een man of vrouw te zijn. Het kan met je aan de haal gaan. In plaats van een sekse te spelen en het als masker te dragen, kan je het met jou laten spelen.

Je acht jezelf iemand te zijn. Je doet indrukken op en denkt dat ze echt zijn. Al zijn het meningen, voor jou is het waar. De overstaande gender speelt op in je hoofd en op gaat het geslacht. Of nat wordt 'het feit'. Het is niet waterdicht, remember. Het lekt aan alle kanten. Gedurende je je in omgevingen begeeft waar je wordt bevestigd, kan het lastig zijn om het spel te doorzien. Iemand van tachtig is geen garantie dat het door het sprookje ziet. In liefde wordt geloofd, ongeacht leeftijd. Wijsheid komt niet met de jaren. Om je niet verder te verwikkelen in ingewikkeldheid, stap je weg van interactie.

Zoals ergens op in zoomen een manier is om iets te bestuderen, is het tegenovergestelde dit ook. Het kan zijn dat er bij het afstand nemen van dingen een ruimte is om ze te verwerken. Wederom door de angst aan te kijken. Doe je het niet, dan laat je je maar weer vallen voor die ene vrouw, of vent. De leuke kanten zullen je minder en minder overtuigen om het te doen, maar toch. We zijn hardnekkig, niet?

Heb je toch nog de ware kunnen vinden. Je past je idee erop aan. De prins op het witte paard is verleden tijd. Ook de prinses ziet er ondertussen anders uit en hé, je noemt het nu een innerlijk waar het om gaat. Sure, droom verder. Een innerlijke wereld is net zo verzonnen als al het andere. Wie nog van zijwieltjes is en zich van angst afleidt, doet maar. Het zijn woorden, niet de waarheid. Dit is op diens beurt net zo een verhaal. Wat niet waar is.

Wat ben je nu aan het lezen dan? Leg het weg. Angst is er ook subtiel. Tussen de regels door. Voel de pulse. Het is geen liefde, maar je kan doen alsof. Een hart, om het zo te noemen, vertelt niemand wat het is. Angst zijn vijf letters, welke komen en gaan. Om te voelen staat het in de weg en het is zoals elk mantra, niet hèt mantra.

Is het niet zo? Zoek angst dan op. Versus het volgen van deze zin waar het idee dat je dit of dat bent, niet maakt dat het een feit is, waar het over gaat. Maak het mannelijke waterdicht, door er een knoop in te leggen. Of het vrouwelijke, door het te voorzien van een stop. Dat je een man of vrouw bent, staat in de weg om te voelen. Je bent het namelijk niet. Een man of vrouw voelt ook niet zo, als wanneer het geen man of vrouw is. In andere woorden, tijdens seks is er geen sprake van een man of vrouw. Tast neemt het over, lichaamstaal is woordloos en waarneming zuiver. Wat altijd zuiverder kan. Net als mijn woorden. Welke onzuiver zijn, of niet dan?